μην πατάτε το γκαζόν

              

             Διόλου πρωτότυπα. Τα δυο αδέλφια πίνουν καφέ και συζητούν μπροστά στην ανοιχτή μπαλκονόπορτα. Πριν λίγο μια ανοιξιάτικη μπόρα ξέπλυνε το μουντό πέπλο της πόλης, γυάλισε τις επιφάνειες κι άφησε να κρέμονται απ’ τα φύλλα της κορομηλιάς της αυλής μερικές σταγόνες χρυσωμένες από έναν δειλινό ήλιο.

            - ΑδερφούΛι, σκέφτηκες ποτέ να φυτέψεις στον κήπο γκαζόν; ρωτάει ο Δίδυμος προσπαθώντας μετά βίας να κρύψει το πειραχτικό χαμόγελο που σχηματίζεται στο πρόσωπό του.

            - Παλάβωσες;

            - Όχι, αλλά θέλω να σου πω για το γκαζόν. Δεν είχες ποτέ απορία;

            - Έχω απορία τι απορία μπορώ  να έχω!

            - Εσύ, ρε Λάμπρο, δε με συμβούλευες να βλέπουμε κάθε μέρα με καινούργια μάτια, να μην έχουμε τίποτα δεδομένο ανερώτητο, να ψάχνουμε και να δίνουμε νέα νοήματα στα πράγματα και άρα στη ζωή μας;

            - Κι εσύ βρήκες το γκαζόν, για να εφαρμόσεις τη θεωρία.

            - Μπράβο. Κι όχι εγώ, ο φίλος σου ο Harari. Εσύ δε με είχες στείλει να πάρω το βιβλίο;

            Και λέγοντας, βγάζει από το σακίδιό του ένα μαύρο, με σκληρό εξώφυλλο τόμο*.

            - Λοιπόν, το πήρα. Κοίταξε τώρα τι ωραία περνάει από τη σύντομη ιστορία του γκαζόν, για να σου πει ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο σ’ αυτό τον κόσμο και ότι η γνώση μπορεί να σ’ οδηγήσει στην ανατροπή και την απελευθέρωση.

            - Δύσκολα σε παρακολουθώ.

            - Ναι. Παρακολούθα, όμως, είναι ενδιαφέρον, παρατηρεί ο Δίδυμος, μισανοίγοντας το μαύρο βιβλίο. Η ιδέα για το γρασίδι, λέει, καλλιεργήθηκε κάπου στο Μεσαίωνα, στα κάστρα των άγγλων και των γάλλων ευγενών. Ωδή στο περιττό, ούτε παράγει τίποτα, ούτε βόσκει τίποτα εκεί. Έτσι, η περιποιημένη έκταση στην είσοδο του κάστρου γίνεται σύντομα σύμβολο κοινωνικής θέσης. Πού αλλού θα το συναντάς σιγά σιγά;

            - Παλάτια;

            - Κι όχι μόνο: Κοινοβούλια, προεδρικές κατοικίες, ανώτατα δικαστήρια.. Ταυτίζεται σιγά σιγά με την πολιτική ισχύ, το κοινωνικό στάτους, τον οικονομικό πλούτο, μέχρι που στην Αμερική μετατρέπεται σε είδος πρώτης ανάγκης της ανερχόμενης αστικής τάξης που διψάει για επίδειξη. Εκατομμύρια οικογένειες το επιθυμούν ή το έχουν μπροστά από το σπίτι τους. Σκέψου: σήμερα το γρασίδι στις ΗΠΑ είναι η πιο διαδεδομένη καλλιέργεια μετά το καλαμπόκι και το σιτάρι! 

            - Κι αν είναι στην Αμερική, δε θέλει πολύ να επεκταθεί παντού, ε;  Λοιπόν, δεν το είχα ποτέ σκεφτεί έτσι.

            - Αμ, τι σου λέω! Το γκαζόν!  Σύμβολο εξουσίας, χρήματος, κύρους! Τώρα, μπορείς να αποφασίσεις με άλλα δεδομένα για το αν θέλεις λίγο γρασιδάκι στην αυλή σου. Τώρα ξέρεις το πολιτιστικό φορτίο που έχει κληροδοτηθεί από δούκες, καπιταλιστές, από εξουσιομανείς και αποφασίζεις αν θες να απελευθερωθείς απ ‘ αυτό ή όχι. Κάπως έτσι πρέπει να μαθαίνεις την Ιστορία στα παιδιά, κύριε Λι μου.

            - Πώς έτσι, Μπούφο;

            - Κάνοντάς τα να καταλάβουν ότι ο καλύτερος λόγος που τη μαθαίνουν είναι για να απελευθερώνονται από το παρελθόν, για να μπορούν να φαντάζονται εναλλακτικά πεπρωμένα, για να υπερβαίνουν το τάχα δεδομένο και αιώνιο του κόσμου αυτού, ενός  κόσμου που  καλά είναι να ξέρουμε ότι διαμορφώνεται από τις σκέψεις μας, τους φόβους μας και τα όνειρά μας. Να τα κάνεις να είναι λίγο περισσότερο ελεύθεροι άνθρωποι, να αισθάνονται δημιουργοί της Ιστορίας.

            Γουλιά γουλιά τον καφέ, γουλιά γουλιά και τις κουβέντες του αδερφού του απολαμβάνει ο κύριος Λι. Σκέφτεται πως πολλές φορές τη ζάχαρη που λείπει από τον καφέ την αναπληρώνουν οι γλυκές του σκέψεις. Και για άλλη μια φορά, εκεί, δίπλα στην ανοιχτή μπαλκονόπορτα που μπάζει την υγρή ανοιξιάτικη δροσούλα, αφήνεται στη στιγμή, απολαμβάνει αυτή τη μοναδική συνάντηση του στιγμιαίου και του αιώνιου που νιώθει και που δεν ξέρει πώς να την περιγράψει.

* Ο Δίδυμος αναφέρεται στο βιβλίο του Yuval Noah Harari “Homo Deus”, μτφρ. Μ. Λαλιώτης, εκδ. Αλεξάνδρεια, 2017, απ’ όπου δανείζεται και τις ιδέες του για το αθώο γρασίδι.